Mammo

Ze hadden mij ervoor verwittigd: van zodra je 50 wordt, behoor je tot een andere doelgroep. Je bent geen midlife meer, je bent over de piek heen. Ik moest me vanaf nu verwachten aan publiciteit voor hoorapparaten, grijsdekkende shampoo’s, urine-absorberend ondergoed en uitnodigingen voor allerlei soorten bevolkingsonderzoeken. En inderdaad, mijn verjaardagscadeaus waren nog niet allemaal uitgepakt of daar stak er al een in de brievenbus. Het was geen laattijdige verjaardagskaart, geen uitnodiging voor een feestje, maar een roze brief met een vriendelijk verzoek voor de meest spannende selfie: een mammografie.

Na een paar weken bedenktijd, besluit ik na de zomervakantie dan toch maar in te gaan op de uitnodiging. Tussen twee werkshiften door, haast ik me naar mijn date in de borstkliniek. Ik zit er wat afwezig rond te kijken in de wachtzaal. ‘Compressie is belangrijk,’ lees ik op één van de affiches aan de muur. Wat de relevantie is met borstonderzoek, ontgaat me volledig. Maar daar komt snel verandering in. Wanneer ik een kwartiertje later met mijn ribbenkast tegen een venijnig toestel gekneld sta en van bovenaf door de plexiplaat uitkijk op iets wat ooit mijn borst was, maar nu meer weg heeft van een vlezige pannenkoek, valt mijn frank. ‘Dus dit is wat jullie bedoelen met compressie!’ piep ik met een genepen stem. De verpleegster achter de desk met knoppen en schermen knikt meelevend maar laat zich niet afleiden. Ze blijft lustig verder foto’s nemen van mijn borsten in hun benarde positie. ‘Het is zo voorbij,’ belooft ze. En inderdaad, even later lost de machine haar wurggreep en in een mum van tijd neemt mijn borst weer zijn normale vorm aan alsof hij net uit een vacuümverpakking werd gehaald.

Maar het feestje hier is nog niet voorbij. Omdat het de eerste keer is, adviseerde mijn gynaecologe voor de full option te gaan. En dus heb ik nog een echo-onderzoek van de borstklieren tegoed. De verpleegster begeleidt me daarvoor naar een klein kabinet met een onderzoekstafel en een scherm ernaast. De opstelling herken ik van toen ik zwanger was. Een periode waarin ik altijd uitkeek naar wat ik zou zien op de echo, maar vandaag hoop ik vooral dat er niets te zien zal zijn. Ik lig al een tijdje languit op de onderzoekstafel te wachten, wanneer een vrouwelijk dokter komt binnen gewaaid. Ze installeert zich op de stoel naast mij en voor het scherm. ‘Klopt het dat er een familiale belasting is,’ vraagt ze. Ik ben wat verrast, zowel door haar plotse verschijning als door haar abrupte vraag. Ik frons mijn wenkbrauwen en moet even nadenken, maar dan weet ik wat ze bedoelt. Mijn grootmoeder. De enige herinnering die ik aan haar heb is een foto waarop ik als baby van 2 maanden in haar armen lig, het was een paar weken voor ze stierf, aan borstkanker. ‘Ja, mijn grootmoeder, maar dat is wel 50 jaar geleden,’ antwoord ik, ‘als om haar -of misschien eerder mezelf- wat gerust te stellen. ‘Ik was dat zelf even helemaal vergeten,’ lach ik verontschuldigend. De dokter antwoordt met een zuinig glimlachje, maar heeft nu enkel nog aandacht voor het zwart-wit scherm terwijl ze met de echostick heel omzichtig mijn borstklieren afspeurt op abnormaliteiten.

Dat ze die ook zou vinden. En dat ze onmiddellijk daarna meteen een punctie zou doen. En dat mijn gynaecologe een paar dagen later zou opbellen met slecht nieuws. En dat ik die week nog mijn werk moest verwittigen om ziekteverlof aan te kondigen. Dat was niet het plan. Daar had niemand mij voor verwittigd. Maar toch. Op één of andere manier voel ik mij er volledig op voorbereid en heb ik er alle vertrouwen in. Je moet flexibel zijn in het leven. Het zijn alleen de meest onbuigzame bomen die knakken bij een storm. En ik ben klaar om te buigen. Een diepe buiging zelfs, uit dankbaarheid. Dankbaar voor die roze uitnodiging die net op tijd kwam, voor de ongelooflijke expertise van mijn dokter -die nog zonder spieken haar ingangsexamen heeft afgelegd- en voor mijn ventje die er ook nog altijd is om mijn hand vast te houden.